نشستن بعد از تعویض مفصل زانو یکی از موضوعات مهم و حساس در دوران پس از جراحی است. توانایی نشستن روی زمین پس از این جراحی بستگی به درجه انعطافپذیری زانو و قدرت عضلات چهارسر ران دارد. در ماههای اول بعد از جراحی، به ویژه در هفتههای اولیه که زانو ورم دارد و به درستی خم و راست نمیشود، همچنین قدرت عضلات کم است، این کار میتواند خطرناک باشد. در ماههای بعد و با توجه به وضعیت بیمار و نظر پزشک، ممکن است نشستن روی زمین مجاز شود، اما در هر صورت این حرکت فشار زیادی به پروتز زانو وارد میکند و باید با احتیاط انجام شود.
اهمیت نشستن صحیح بعد از جراحی تعویض مفصل زانو
اهمیت نشستن بعد تعویض مفصل زانو بسیار زیاد است. از نشستن به صورت دو زانو و چهار زانو باید اجتناب کرد، زیرا این وضعیتها فشار زیادی به مفصل جدید وارد میکنند و میتوانند منجر به مشکلات و آسیبهای جدی شوند. بهتر است از توالت فرنگی استفاده کنید تا مفصل زانو تحت فشار زیادی قرار نگیرد. این نحوه نشستن میتواند به افزایش طول عمر پروتز کمک کند و از بروز مشکلات بعدی جلوگیری کند.
همچنین، نشستن طولانی مدت نیز باید پرهیز شود، چرا که میتواند تورم زانو را تشدید کند و روند بهبودی را کند، کند. رعایت این نکات میتواند به بهبود سریعتر و موفقیت آمیزتر شما کمک کند.
نحوه نشستن بعد جراحی تعویض مفصل زانو
بعد از جراحی تعویض مفصل زانو، بیماران ممکن است با مشکلاتی نظیر کج شدن پاها، مشکل در راه رفتن بعد از تعویض مفصل زانو، برخاستن و نشستن مواجه شوند. برای مدیریت این مشکلات، رعایت نکات خاصی در نحوه نشستن بعد جراحی مفصل زانو اهمیت دارد که شامل موارد زیر است:
خودداری از نشستن روی زمین
پس از جراحی زانو، به بیماران توصیه میشود که از نشستن روی زمین خودداری کنند. در هفتههای اول پس از جراحی، زانو هنوز به طور کامل بهبود نیافته و میتواند تحت فشار قرار گیرد. بیماران باید از همان روز بعد از عمل جراحی بایستند و با کمک تکیهگاه راه بروند، اما باید از نشستن روی زمین خودداری کنند. این کار باید تا 4 تا 6 هفته پس از جراحی اجتناب شود.
خودداری از نشستن روی صندلی با ارتفاع کم
پس از جراحی زانو، بیماران باید از نشستن روی صندلیهای کمارتفاع خودداری کنند، چرا که این امر باعث خم شدن بیشتر زانوها میشود. خم شدن بیش از حد زانو میتواند منجر به مشکلاتی برای بیمار گردد. بنابراین، توصیه میشود که بیمار همیشه روی صندلیهای با ارتفاع مناسب بنشیند تا پاها به طور مستقیم روی زمین قرار گیرند و از فشار اضافی بر مفصل جلوگیری شود.
شانهها را صاف نگه دارید
هنگام نشستن بعد جراحی مفصل زانو، بسیار مهم است که شانهها صاف و شل باشند. در این وضعیت، دستها را بر روی بازوهای صندلی قرار دهید. این روش باعث میشود که بدن شما در وضعیت راحت و آرام قرار گیرد و از بروز مشکلات هنگام نشستن جلوگیری شود. علاوه بر این، هنگام بلند شدن از صندلی نیز باید مراقب باشید. در این هنگام، از بازوهای صندلی برای حمایت استفاده کنید یا اگر از واکر یا عصا استفاده میکنید، از آن برای بلند شدن کمک بگیرید.
نکات مهم برای نشستن صحیح بعد تعویض مفصل زانو
در ادامه، نکات مهم برای نشستن بعد از تعویض مفصل زانو را عنوان میکنیم:
مشورت با پزشک
پیش از هر اقدامی برای نشستن روی زمین، با بهترین دکتر تعویض مفصل زانو در تهران مشورت کنید. وضعیت بهبودی، نوع جراحی و شرایط بدنی شما تعیینکننده است.
شروع تدریجی
بهجای نشستن مستقیم روی زمین، ابتدا تمرین را روی سکو یا بالش محکم آغاز کنید. این کار باعث کاهش فشار روی زانو و تسهیل در بلند شدن میشود.
استفاده از تکنیکهای مناسب
- ابزار پشتیبانی: از مبلمان ثابت، عصا یا واکر برای کنترل بهتر حرکات استفاده کنید.
- حرکات کنترلشده: آرام و بدون عجله بنشینید و بلند شوید، حرکات ناگهانی به مفصل فشار وارد میکنند.
- وضعیت پا: پای جراحی شده را صاف یا با خمیدگی ملایم نگه دارید تا از کشیدگی یا فشار جلوگیری شود.
توجه به علائم بدن
در حین نشستن، به واکنش بدنتان دقت کنید. درد شدید، ناراحتی غیرعادی یا سفتی نشانه توقف تمرین و نیاز به بررسی مجدد است.
نشستن تدریجی در برنامه روزانه
وقتی تکنیک صحیح نشستن را یاد گرفتید و پزشک تایید کرد، میتوانید بهآرامی نشستن روی زمین را به بخشی از برنامه توانبخشی روزانه تبدیل کنید.
تمرینات کمکی برای نشستن روی زمین
- تقویت عضله چهار سر ران: اسکات سبک یا بالا بردن پا برای افزایش قدرت زانو مفید است.
- کشش همسترینگ: با کششهای ملایم پشتی پا، انعطافپذیری لازم برای نشستن را افزایش دهید.
- تمرینات تعادل: کمک میکند در حین نشستن و بلند شدن کنترل بهتری روی بدن داشته باشید.
چالش های نشستن بعد جراحی و استفاده از ابزار کمکی برای نشستن
چالشهای نشستن بعد تعویض مفصل زانو و استفاده از ابزار کمکی برای نشستن شامل موارد زیر است:
- صندلیهای کوتاه موجب خم شدن زیاد زانو و وارد شدن فشار به مفصل میشوند، حتما از صندلی بلند و دستهدار استفاده شود.
- نشستن روی زمین باعث خم شدن بیش از حد زانو و احتمال آسیب به پروتز میشود، مخصوصا در هفتههای اول کاملا ممنوع است.
- بیشتر از یک ساعت نشستن پیوسته میتواند تورم پا و خشکی مفصل ایجاد کند، هر نیم ساعت بلند شوید و کمی راه بروید.
- نشستن بدون کمک گرفتن از دستهی صندلی یا تکیهگاه، خطر زمین خوردن یا فشار ناگهانی به زانو را افزایش میدهد.
- بلند شدن سریع یا بدون کمک، تعادل را برهم میزند و ممکن است به مفصل جدید آسیب بزند، همیشه با کمک واکر یا دسته بلند شوید.
- واکر به عنوان تکیهگاه هنگام نشستن و برخاستن بسیار کمککننده است و تعادل بیمار را حفظ میکند.
- قرار دادن کوسن محکم یا بالشت طبی زیر نشیمنگاه ارتفاع صندلی را تنظیم و نشستن را ایمنتر میکند.
- استفاده از توالت فرنگی بلند باعث میشود بدون خم کردن زانو بعد از جراحی تعویض مفصل، زانوها در وضعیت ایمنتری قرار بگیرند.
- بیمار باید هنگام نشستن، پای عملشده را صاف یا کمی خم نگه دارد تا فشار مستقیم به زانو وارد نشود.
مشکلات رعایت نکردن نکات نشستن بعد تعویض مفصل زانو
رعایت نکردن نحوه صحیح نشستن بعد از تعویض مفصل زانو میتواند باعث افزایش فشار روی پروتز شده و عملکرد آن را به مرور زمان مختل کند. نشستن نادرست بهویژه روی زمین یا صندلیهای کوتاه ممکن است باعث التهاب، تورم و حتی جابهجایی مفصل مصنوعی شود. همچنین نشستن طولانیمدت بدون حرکت موجب خشکی مفصل و کاهش دامنه حرکتی زانو خواهد شد.
اگر بیمار در دوران اولیه بهبودی از دستورالعملهای پزشک پیروی نکند، عضلات چهارسر ران به خوبی تقویت نمیشوند و توانایی پشتیبانی از مفصل را نخواهند داشت. در نتیجه، احتمال آسیب به پروتز و نیاز به جراحی مجدد افزایش مییابد. به همین دلیل رعایت توصیههای پزشک در مورد نحوه نشستن، نقش مهمی در پیشگیری از عوارض بعد از عمل دارد.
سوالات متداول نشستن بعد از تعویض مفصل زانو
زمان مناسب برای نشستن روی زمین پس از تعویض مفصل زانو به مرحله بهبودی، تایید پزشک و قدرت و انعطاف عضلات بستگی دارد.
نشستن روی زمین پس از جراحی تعویض مفصل زانو میتواند به افزایش انعطافپذیری، تقویت عضلات پایینتنه و بهبود روند بهبودی کمک کند.
استفاده از وسایل کمکی مانند بالشتک زانو یا صندلیهای ارگونومیک میتواند نشستن روی زمین را برای بیماران تعویض مفصل زانو ایمنتر و راحتتر کند.
نتیجه گیری
نشستن بعد از تعویض مفصل زانو یکی از مهمترین چالشهاییست که بیماران در دوره نقاهت با آن روبهرو هستند. انتخاب وضعیت مناسب برای نشستن، رعایت زاویه زانو، پرهیز از فشار بیش از حد و استفاده از وسایل کمکی مانند صندلیهای بلند، همگی نقش مهمی در پیشگیری از آسیب به مفصل جدید و تسریع روند بهبودی دارند.