ام آر آی زانو چیست؟هزینه و تفسیر

ام آر آی زانو نوعی فناوری پیشرفته در حوزه پزشکی است که با استفاده از آن می توان عکس های دقیق با رزولوشن بالا از زانو دریافت کرد. با استفاده از این آزمایش تصویر برداری می توان استخوان ها ، غضروف ها ، تاندون ها ، رباط ، عضلات و رگ های خونی را مشاهده کرد. در ادامه مطلب بیشتر به بررسی ام آر آی زانو چیست؟ پرداخته ایم و در مراحل، هزینه و تفسیر MRI زانو توضیح داده ایم.

ام آر آی زانو چیست؟

ام آر آی زانو( به انگلیسی Knee MRI) نوعی آزمایش تصویر برداری است که به واسطه آن تصاویر با کیفیت بالا از زانو ثبت می‌شود. این تصویر برداری بدون استفاده از اشعه ایکس انجام شده و بدون هیچ آسیبی و دردی انجام می‌شود. ام آر آی با استفاده از میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی تصاویر دقیق را ثبت می‌کند. 

برای انجام این آزمایش بیمار در دستگاهی قرار می‌گیرد و سپس با استفاده از امواج رادیویی و بدون هیچ عوارضی از زانو تصویر برداری میشود.

از مزیتهای انجام این تصویر برداری می توانیم به این موارد اشاره کنیم : 

• کمک به تشخیص دقیق علت درد
• عدم استفاده از پرتوهای مضر
• وضوح و کیفیت بالای تصویربرداری
• دریافت ماده رادیواپک کمتر برخلاف CT اسکن
• دقت بالا در تشخیص آرتروز، پارگی رباط صلیبی، آسیب غضروفی

ام آر آی زانو برای چیست؟

ام آر آی زانو با دقت بسیار بالا عکس ها را ثبت کرده و می توان از آن برای اهداف مختلفی استفاده کرد. به طور کلی ام آر آی زانو با یکی از از اهداف زیر انجام می‌شود : 

• تشخیص :  از این آزمایش می توان جهت  تشخیص التهاب، آرتریت، آسیب، شکستگی، نقرس و تغییرات در زانو را شناسایی نمود.
• شناسایی علت درد زانو : به بیمارانی که از درد زانو رنج می‌برند، ام آر آی تجویز می‌شود، تا پزشک بتواند بافت‌های نرم و ساختارهای داخلی زانو را مشاهده و علت درد را تشخیص دهد.
• ارزیابی قبل و بعد از جراحی زانو :  یکی از مهمترین کاربرد های این عکسبرداری، بررسی عملکرد زانو بعد از جراحی  رباط صلیبی یا ترمیم غضروف است.
•  پیگیری و مانیتوری : این عکسبرداری می تواند این امکان را برای پزشک فراهم کند، تا تغییرات بافت‌ و عناصر زانو در طول زمان را شناسایی نماید.

مراحل انجام ام آر آی

برای انجام این عکسبرداری، نیاز به انجام کارهای قبلی نیست، لازم است بیمار گان و یا لباس بدون دکمه و فلز بپوشد. به همین ترتیب لازم است هر گونه شی فلزی مثل اکسسوری های فلزی مانند انگشتر، گوشواره، دستبند، ساعت، کیف پول و عینک ، پیرسینگ بدن را به مسئول مربوطه تحویل دهد. زیر فلز می تواند در کار  میدان مغناطیسی قوی دستگاه تداخل ایجاد کرده و تصویربرداری را با مشکل مواجه کند.

این تصویربرداری نیازی به بیهوشی و بی حسی ندارد، ( البته افرادی با شرایط خاص ممکن است همراه با بیهوشی انجام شود.) برای شروع باید روی تخت مخصوص دستگاه دراز بکشید، تا به داخل دستگاه هدایت شوید. بعد از تصویربرداری تخت از دستگاه خارج می‌شود.

چه افرادی باید ام آر آی انجام دهند؟

در صورتی که هر یک از شرایط زیر را داشته و یا پزشک برای شما تصویربرداری تجویز کرده، باید این آزمایش را انجام دهید:

• افرادی که دچار درد زانو هستند و باید این منبع درد و علت آن شناسایی شود.
• افرادی که دچار تورم، التهاب و آسیب‌های غضروف هستند.
• افرادی که دچار شکستگی زانو، پارگی رباط صلیبی، پارگی غضروف و … هستند.
• افرادی که دچار قفل شدن زانو حین حرکت هستند.

چه افرادی نباید ام آر آی انجام دهند؟

تقریباً تمامی افراد می‌توانند این آزمایش را انجام دهند، محدودیت خاصی وجود ندارد، با این حال به افرادی که در شرایط زیر هستند، انجام آن توصیه نمیشود: 

• افراد که در بدن خود  پیچ، پین فلزی، پروتز قلبی یا سیستم‌های الکترونیکی دارند. برخی از این تجهیزات با ام آر آی سازگار است.
• ام آر آی زانو نیاز به ثبات تنفسی دارد، و انجام آن به افرادی که دچار مشکلات تنفسی هستند، توصیه نمی‌شود.
• افرادی که ترس و اضطراب شدید از دستگاه تصویر برداری دارند.
• خانم های باردار یا شیرده ( فقط در صورت تایید پزشک)

ام آر آی زانو با تزریق

در بعضی موارد پزشک ام آر آی زانو با تزریق را تجویز می‌کند. در این موارد ماده ای حاجب یا کنتراست به صورت وریدی یا داخل مفصل زانو تزریق می‌شود. ماده کنتراست جهت ثبت جزئیات بیشتر با کیفیت بالا تجویز می‌شود تا بتوان ساختار های داخلی زانو را به بهترین شکل ثبت کرد. بعد از تزریق باید محل تزریق دقیقا در مرکز میدان تزریق قرار داده شود. بعد از انجام  ام آر آی زانو با تزریق باید آب زیادی نوشید، تا هرچه زودتر ماده کنتراست از بدن دفع شود.

خواندن  و تفسیر ام آر آی زانو چپ و راست

خواندن و تفسیر تصاویر ام آر آی بر عهده پزشک، پس حتما برای بررسی با پزشک متخصص یا رادیولوژیست مشورت کنید. در هر حال اگر نتیجه نرمال بود، یعنی مشکل جدی وجود نداشته و اگر نتایج غیرعادی بود، یعنی کشیدگی یا پارگی در زانو مشاهده شده است، که به یکی از دلایل زیر رخ داده است:

• آسیب دیدن کلاهک زانو
• آسیب زانو در اثر افزایش سن
• آسیب مربوط به مینیسک یا غضروف
• آرتروز زانو
• نکروز زانو
• تومور یا سرطان استخوان 
• شکستگی زانو
• تجمع مایع مفصلی پشت زانو  
• عفونت استخوان 
• التهاب

هزینه ام آر آی زانو

هزینه ام آر آی زانو بسته به عوامل متعددی تعیین می‌شود، بسته به مرکزی که عکس برداری را انجام می‌دهید، نوع عکس برداری؛ همراه با تزریق یا بدون تزریق و دریافت داروی بیهوشی و تجهیزات مورد استفاده تعیین می‌شود. هزینه ام ار ای زانو با بیمه تامین اجتماعی نیز قابل پرداخت است ، برخی از مراکز دولتی هزینه این تصویربرداری را پرداخت می‎‌کنند. در ضمن طبیعی است که کلینیک های خصوصی هزینه بیشتری را دریافت می کنند. این هزینه اغلب بین 1 تا 2 میلیون تومان متغیر است.

ام ار ای زانوی سالم

در صورتی هیچ مشکلی وجود نداشته و علائمی از درد و یا التهاب وجود ندارد، نیازی به انجام ام آر آی نیست! زیرا این تصویر برداری برای تشخیص مشکلات مربوط به زانو انجام می‌شود. در مواردی که درد، نشانه های ظاهری مثل تورم، قفل شدن زانو و عدم استحکام وجود دارد، ام آر آی تجویز خواهد شد، تا پزشک بتواند مشکلات احتمالی را تشخیص دهد.

مراقبت های قبل ام آر آی زانو

در برخی موارد پزشک تجویز می‌کند، 4 تا 6 ساعت قبل از MRI از خوردن و نوشیدن اجتناب کنید. در صورتی که نسبت به فضاهای بسته فوبیا داشته و یا نسبت به ماده کنتراست حساسیت دارید، پزشک را در جریان قرار دهید. همچنین اگر دچار مشکلات تنفسی یا آسم هستید، با پزشک مشورت کنید. ممکن است پزشک داروهای آرامبخش را تجویز کند.

عوارض

این تصویربرداری عوارض نداشته و در مقایسه با سایر روشهای تصویربرداری به دلیل عدم استفاده از اشعه ایکس خطر کمتری دارد. با این حال بعضی از بیماران بعد از MRI به دلیل استرس و ترس دچار عوارض زیر می‌شوند : 

• تهوع و استفراغ
• سرگیجه
• حساسیت به مواد حاجب

منبع : https://www.radiologyinfo.org/en/info/kneemr

سوالات متداول ام آر آی زانو