مراقبت‌های بعد از عمل فیوژن ستون فقرات یکی از جنبه‌های مهم و موثر در میزان موفقیت این عمل است. در واقع باید گفت میزان رضایت و بهبودی در این عمل فقط به مهارت جراح وابسته نبوده و بخش اعظم آن به مراقبت‌های بعد از عمل که توسط بیمار و همراهان او انجام میشود، بستگی دارد.
جراحی فیوژن ستون فقرات یکی از تکنیک‌هایی است که روی استخوان‌های شکسته ستون فقرات جهت شبیه سازی عملکرد آن‌ها به استخوان‌های عادی انجام میشود. بیمار بعد از جراحی به طور کامل موارد مربوط به مراقبت عمل جراحی فیوژن ستون فقرات را آموزش می‌بیند و باید بر اساس آموزش‌های داده شده فعالیت روزمره خود را پیش بگیرد. باید گفت توجه به آموزش‌های مراقبتی سبب تسریع روند بهبودی بیمار پس از عمل میشود به همین جهت روی این موضوع بسیار تاکید میشود.
بهبودی پس از عمل ستون فقرات چه قدر طول می‌کشد؟ چه عواملی سرعت بهبودی را افزایش می‌دهند؟ چه فعالیت هایی پس از این عمل محدود و ممنوع میشود؟ از دسته سوالاتی است که در ادامه به آن‌خواهیم پرداخت.
مراقبت های بعد از عمل فیوژن ستون فقرات
بعد از عمل فیوژن ستون فقرات ممکن است لازم باشد بیمار در بیمارستان بستری شود. البته این موضوع به نوع فیوژن بیمار بستگی دارد. چرا که بعضی از بیماران همان روز عمل مرخص می‌شوند، اما برخی از آن‌ها باید دو الی ۴ روز در بیمارستان بمانند. به طور کلی به هنگام مرخص شدن پزشک دستورات لازم تحت عنوان مراقبت‌های بعد از عمل فیوژن ستون فقرات را به بیمار می‌دهد که برخی از این دستورات مراقبتی شامل موارد زیر می‌شوند:
تجویز و مصرف دارو
جراح طبق صلاح‌دید خود با بررسی وضعیت بیمار مسکن تجویز می‌کند. مصرف این داروها باید طبق دستور پزشک باشد. همچنین باید گفت مصرف بعضی از مسکن‌ها ممکن است مشکلاتی نظیر یبوست را در پی داشته باشد به همین دلیل باید به هنگام مصرف این داروها آب فراوان نوشید یا این که این داروها را به همراه غذاهای حاوی فیبر مصرف کنید.
مراقبت از زخم پس از عمل فیوژن ستون فقرات
جهت تعویض پانسمان بعد از عمل فیوژن ستون فقرات باید نکاتی را رعایت نمود که این‌نکات عبارتند از:
- شستن دست‌ها قبل و بعد تعویض پانسمان برای جلوگیری از ابتلا به عفونت الزامی است.
- شستشوی ناحیه زخم با آب و صابون و خشک کردن آن با روتینی که جراح تجویز می‌کند باید انجام شود.
- از تماس طولانی مدت زخم با آب جلوگیری شود.
- هیچ لوسیون و پمادی غیر از دستور جراح نباید برای روی زخم استفاده شود.
- اگر بیماری متوجه ترشحات غیر عادی زخم از نظر رنگ و بو شد حتما باید به جراح خود اطلاع دهد.
ممنوعیت‌ها بعد از عمل فیوژن ستون فقرات
برخی از فعالیت‌ها پس از عمل فیوژن ستون فقرات ممنوع است. برای مثال استفاده از محصولات نیکوتین دار مثل سیگار به دلیل جلوگیری از رشد استخوان ممنوع است. استفاده از فرآورده‌های نیکوتین سبب کند‌شدن زمان بهبودی بیمار پس از عمل میشود.
فعالیت‌های بعد از عمل فیوژن ستون فقرات
بیمار بعد از عمل فیوژن ستون فقرات می‌تواند هر چند ساعت از تخت به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه پایین بیاید و شروع به راه رفتن کند. توصیه میشود که بیمار از نشستن طولانی مدت خودداری نماید.
همچنین به بیمار توصیه میشود قبل از پایین آمدن از تخت ابتدا به پهلو بغلتد و به هنگام دراز کشیدن نیز یک بالش زیر زانوهای خود قرار دهد.
- کمپرس سرد : برای بهبودی التهاب ناشی از عمل به بیمار توصیه میشود تا کمپرس یخ را چند بار در روز به مدت ۱۰ الی ۲۰ دقیقه روی محل زخم قرار دهد.
- بستن بریس : در صورتی که برای بیمار بریس تجویز شده باشد، بیمار فقط اجازه دارد، در زمان خواب و استحمام بریس را باز کند.
زمان بهبودی پس از عمل فیوژن ستون فقرات
باید گفت که مراقبت‌های بعد از عمل فیوژن ستون فقرات تا حد زیادی روی زمان بهبودی این عمل موثر است. به طور کلی بهبودی کامل بیمارانی که این عمل را انجام دادند، حدود ۳ الی ۶ ماه طول خواهد کشید و استخوان نیز طی ۱۲ الی ۱۸ ماه روند تکاملی خود را طی خواهند کرد.
عواملی که سرعت بهبودی را افزایش می دهد؟
عوامل بسیاری وجود دارند که می‌توانند روی سرعت بهبود بیمار بعد از عمل فیوژن ستون فقرات موثر باشند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- سن بیمار : معمولا بیماران جوان‌تر به نسبت بیماران مسن زودتر بهبود می‌یابند.
- شدت آسیب ستون فقرات : بیماران با آسیب شدیدتر به نسبت باقی بیماران ممکن است برای بهبودی کامل بازه زمانی طولانی‌تری را طی کنند.
- نوع عمل فیوژن : بسته به نوع عمل فیوژن ستون فقرات زمان بهبودی بیماران نیز متفاوت است.
- رعایت دستورالعملهای مراقبتی : روند بهبودی در بیمارانی که دستورالعملهای مراقبتی را رعایت می‌کنند سریع تر از دیگر بیماران است.
- استراحت کافی : استراحت کافی بعد از عمل فیوژن ستون فقرات الزامی است و در روند بهبودی تاثیر دارد.
- رژیم غذایی سالم : رعایت رژیم غذایی پس از عمل فیوژن ستون فقرات علاوه بر این که روی سرعت بهبودی اثر می‌گذارد روی میزان موفقیت این عمل نیز تاثیر گذار است.
محدودیت‌های فعالیت پس از جراحی فیوژن ستون فقرات
پزشک با بررسی وضعیت بیمار یک دستورالعمل دقیقی را راجع به محدودیت‌های فعالیتی بیمار ارائه خواهد داد. در ادامه به برخی از این محدودیت‌ها اشاره خواهیم کرد:
- بیمار در 24 ساعت اول باید در وضعیت استراحت مطلق باشد و از بستر خود تکان نخورد.
- بیمار بعد از عمل بیمار تا چند هفته نباید اجسام بالای ۳ کیلو را بلند کند.
- تا چند هفته بعد از عمل بیمار باید از انجام فعالیت‌هایی که به ستون فقرات وی فشار وارد می‌کنند مثل دویدن خودداری نماید. همچنین در این بازه زمانی خم شدن نیز به سبب فشاری که به ستون فقرات بیمار وارد می‌کند ممنوع است.
- پس از عمل فیوژن ستون فقرات بیمار نباید فعالیت‌هایی که باعث افزایش ضربان قلب یا فشار خون میشود، مثل فعالیت جنسی یا فعالیت ورزشی شدید را انجام دهد.
اهمیت مراقبت‌های بعد از عمل فیوژن ستون فقرات
به طور کلی به هنگام مرخص شدن بیمار تمامی آموزش‌های مربوط به مراقبت‌های فیوژن ستون فقرات به بیمار داده خواهد شد و جای نگرانی نیست. مراقبت‌های بعد از این عمل مثل مراقبت از زخم، باز و بسته کردن بریس، استفاده از داروها و… به سبب این که به طور مستقیم روی بهبودی فرد موثر هستند، باید جدی گرفته شود. به طور کلی باید گفت بر اساس سن، نوع عمل جراحی بیمار، میزان رعایت دستورالعملهای مراقبتی و… بهبودی کامل او بین ۳ الی ۶ ماه به طول می‌انجامد که بیمار طی این بازه زمانی به طور مرتب باید با پزشک جراح خود در ارتباط باشد.
سوالات متداول مراقبت‌های بعد از عمل فیوژن ستون فقرات
بله. در برخی موارد که اعصاب به طور جدی آسیب دیده‌اند ممکن است بهبودی کامل بیماران پس از این عمل تا ۲ سال نیز طول بکشد.
در برخی موارد بر اساس دستور پزشک بله. در واقع باید گفت پزشک ممکن است برای شروع فعالیت پس از عمل به بیمار توصیه کند که از یک فیزیوتراپیست کمک بگیرد.
طی دستوراتی که پزشک تحت عنوان مراقبت‌های پس از عمل فیوژن ستون فقرات به بیمار می‌دهد، بیمار باید تا ۴ روز بعد از جراحی زخم خود را خشک نگه دارد. همچنین بعد از آن نیز به بیمار توصیه میشود تا از تماس طولانی زخم خود با آب جلوگیری نماید.