آرتروسکوپی زانو در دسته روش های تشخیصی و درمانی برای مشکلات مرتبط با زانو و انواع درد های مفصلی زانو قرار دارد که امروزه توسط متخصصین ارتوپد ماهر نیز استفاده میشود و تاکنون نتایج درمانی فوق العاده ای را در زمینه ارتوپدی رقم زده است. این روش نسبت به جراحی باز کاملا کم تهاجم بوده و مدت زمان کمتری طول میکشد. در این مقاله به طور کامل به توضیح این تکنیک خواهیم پرداخت.
آرتروسکوپی زانو چیست؟
آرتروسکوپی زانو( به انگلیسی Knee arthroscopy) یک روش جراحی امن است که با استفاده از دستگاهی به نام آرتروسکوپ، به بررسی و درمان مشکلات زانویی میپردازد. آرتروسکوپ یک لوله باریک و انعطاف پذیر است که یک دوربین در راس دارد و ابزار جراحی کوچک است. این دستگاه از طریق برشهای کوچک در پوست و بافتهای اطراف به داخل زانو وارد میشود.
هنگام انجام آرتروسکوپی زانو، پزشک میتواند تصاویری واضح از داخل زانو را با استفاده از دوربین آرتروسکوپ مشاهده کند. این روش به پزشک امکان میدهد تا مشکلات مختلف زانو را تشخیص داده و در صورت لزوم، درمان کند.
چه زمانی باید آرتروسکوپی زانو انجام داد؟
نیاز به انجام آرتروسکوپی زانو بستگی به نوع و شدت مشکل زانویی شما دارد. در برخی موارد، آرتروسکوپی زانو به عنوان روش تشخیصی استفاده میشود تا پزشک بتواند علت دقیق مشکل زانو را تشخیص داده و برنامه درمانی مناسب را برای فرد مورد استفاده قرار دهد. مشکلات زانویی که میتواند نیاز به آرتروسکوپی داشته باشد عبارتند از:
- شکستگیهای کوچک در غضروف زانو یا لیگامانها
- آسیبهای ورزشی مانند کشیدگی و پارگی عضلات صلیبی زانو
- التهابات مفصلی مزمن مانند آرتریت روماتوئید
- برخی از تومورهای خوش خیم زانو
آمادگی های قبل از آرتروسکوپی زانو
قبل از آرتروسکوپی زانو، بهترین جراح ارتوپدی توصیه های خاصی را برای آمادگی قبل از عمل جراحی خواهد داد که لازم است آن ها را بشناسید.
- باید به پزشک خود درباره تاریخچه پزشکی، داروهای مصرفی، حساسیتها و همچنین هرگونه مشکل سابقی که ممکن است تاثیری بر عمل داشته باشد، اطلاع دهید.
- آزمایش های خون، آزمایش های تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا MRI، و سایر آزمایشات تشخیصی دیگر را داشته باشد تا وضعیت زانوی شما بررسی شود. در صورتی که شما داروهای خاصی مصرف میکنید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین، باید قبل از مصرف هرگونه مکمل یا مکمل غذایی به پزشک خود اطلاع دهید.
- قبل از عمل جراحی، معده خالی باشد. این به معنای خوردن غذا و مایعاتی در مدت زمان مشخص قبل از عمل نیست. باید دستورات پزشک را جدی بگیرید و طبق آن عمل کنید.
- اگر شما بیماری های مزمن مانند دیابت، فشار خون بالا یا بیماری های قلبی دارید، باید این مسائل را با پزشک خود مطرح کنید. او ممکن است نیاز به تنظیم داروها یا برنامه خاصی برای مدیریت این بیماریها قبل و بعد از عمل داشته باشد.
- اطمینان حاصل کنید که شرایط خانه شما برای بازگشت به خانه پس از عمل آماده است.
عمل جراحی آرتروسکوپی زانو
عمل جراحی آرتروسکوپی زانو با استفاده از دستگاهی به نام آرتروسکوپ، انجام میشود. در این روش، پزشک از چند سوراخ کوچک در نزدیکی زانو استفاده میکند تا آرتروسکوپ را وارد مفصل زانو کند. آرتروسکوپ دارای دوربین و ابزارهای کوچکی است که به پزشک امکان مشاهده داخل مفصل و انجام ترمیم ها و درمان های مورد نیاز را میدهد.
در فرایند عمل بعد از بیهوشی و یا بی حسی موضعی، جراح چند سوراخ در ناحیه های مشخص شده برای ورود دوربین و ابزار جراحی ایجاد کرده و سپس دستگاه و لوازم آرتروسکوپی را وارد زانو میکند. بعد از درمان و خروج آرتروسکوپ ناحیه عمل شده بخیه زده میشود و بیمار به ریکاوری انتقال داده میشود.
بیشتر بخوانید : تعویض مفصل زانو
در طی آرتروسکوپی زانو چه اتفاقی می افتد؟
در طی آرتروسکوپی زانو، چند مرحله مهم انجام میشود. البته، دقیقاً چه اتفاقی در هر مرحله صورت میگیرد، بستگی به نوع مشکل زانویی شما و تصمیمات پزشکان دارد.
- آماده سازی: قبل از شروع عمل، شما در موقعیت مناسبی قرار میگیرید و به آرامی به بیهوشی موضعی یا کلی تزریق میشود. منطقه زانو نیز به طور دقیق ضدعفونی میشود.
- ورود آرتروسکوپ: پزشک از طریق یک یا چند سوراخ کوچک در نزدیکی زانو، آرتروسکوپ را وارد مفصل زانو میکند. آرتروسکوپ دارای دوربین و نور است که امکان مشاهده دقیق داخل مفصل را به پزشک میدهد.
- بررسی و تشخیص: با استفاده از آرتروسکوپ، پزشک میتواند داخل مفصل زانو را بررسی کرده و مشکلات و آسیب های موجود را تشخیص دهد. این شامل بررسی غضروف، لیگامانها، بافت های نرم و سایر اجزای زانو است.
- ترمیم و درمان: در صورتی که پزشک خرابی یا آسیبی را تشخیص دهد، اقدام به ترمیم یا درمان آن میکند. این ممکن است شامل ترمیم غضروف، بازسازی لیگامانها، حذف تودههای بدخیم و یا دیگر روشهای درمانی مورد نیاز باشد.
- پایان عمل: پس از ترمیم و درمان مشکلات موجود، آرتروسکوپ از مفصل زانو خارج میشود و سوراخ های کوچک بسته میشوند. معمولاً برای اطمینان از عدم خونریزی بیش از حد، بر روی منطقه عمل فشار قرار میگیرد و بانداژ میشود.
سوالات متداول آرتروسکوپی زانو
عمل آرتروسکوپی زانو معمولاً با بیهوشی انجام میشود، بنابراین در دوران عمل شما دردی احساس نخواهید کرد. با این حال، پس از عمل ممکن است درد و تورمی در منطقه زانویی که عمل شده است تجربه کنید. پزشک شما میتواند داروهای مسکن تجویز کند تا این علائم را کنترل کنند.
بستری شدن بعد از آرتروسکوپی زانو در بیشتر موارد لازم نیست. عمل معمولاً به صورت روزانه انجام میشود و شما میتوانید بلافاصله پس از عمل به خانه برگردید. با این حال، در برخی موارد خاص نیاز به بستری شدن در بیمارستان برای مدت کوتاهی وجود دارد، به طور مثال در صورتی که عمل پیچیده تری انجام شده باشد یا عوارض جانبی خاصی رخ داده باشد.
زمان بازگشت به فعالیتهای روزمره بعد از آرتروسکوپی زانو بستگی به نوع و شدت مشکل زانویی شما دارد. در بیشتر موارد، شما ممکن است بین چند هفته تا چند ماه نیاز داشته باشید تا بهبودی کامل را تجربه کنید و به فعالیت های روزمره خود بازگردید. پزشک شما میتواند به شما راهنماییهای دقیق تری در این زمینه بدهد و زمان مناسب برگشت به فعالیت های ورزشی و تمرینات را تعیین کند.