آرتروسکوپی شانه یک روش جراحی است که توسط متخصص ارتوپد به منظور تشخیص و درمان مشکلات مفصل شانه انجام میشود. این روش به جراح ارتوپد این امکان را میدهد که به صورت دقیقتر مشکلات شانه را بررسی کند و درمان مناسبی برای آنها ارائه دهد. حین انجام آرتروسکوپی، جراح ارتوپد یک دوربین کوچک به نام آرتروسکوپ را وارد مفصل شانه میکند تا بتواند وسایل جراحی را کنترل کند.
توصیه به انجام آرتروسکوپی اغلب در صورت وجود درد شدید در ناحیه شانه و عدم تاثیر بخشی درمانهای غیرجراحی مثل فیزیوتراپی یا تزریق داروهای ضد التهاب است. در این موارد، آرتروسکوپی میتواند راه حلی مناسب برای تشخیص و درمان مشکلات شانه باشد. در ادامه این روش را به شکل کامل بررسی خواهیم کرد.

ترمیم پارگی تاندون شانه
آرتروسکوپی شانه چیست؟
آرتروسکوپی شانه (Shoulder arthroscopy) یک روش کم تهاجمی برای جراحی مفصل شانه است. این روش به جراحان ارتوپد این امکان را میدهد که مشکلات مختلف شانه را تشخیص دهند و درمان کنند. آرتروسکوپ یک دوربین جراحی کوچک با فیبر نوری است که به بهترین جراح زانو این امکان را میدهد که به دقت اقدام به اجرای جراحیهای لازم کند. به طور کلی، این عمل به عنوان یک جایگزین مناسب برای جراحیهای سنتی و باز شانه در نظر گرفته میشود. این روش برشهای کوچکتر، بازتر و زمان بهبودی کوتاهتری دارد.
چه بیماریهایی با آرتروسکوپی شانه درمان میشوند؟
برخی از بیماریها و آسیبهایی که میتوانند با آرتروسکوپی شانه درمان شوند، عبارتند از:
1. پارگی روتاتور کاف (Rotator Cuff Tear)
این بیماری شامل آسیب به چهار عضلهای است که مفصل شانه را تثبیت میکنند. پارگی روتاتور کاف باعث درد و محدودیت در حرکت شانه میشود و آرتروسکوپی به ترمیم این پارگی کمک میکند.
2. آسیبهای غضروفی (Cartilage Injuries)
این روش برای درمان آسیبهای غضروفی شانه که ممکن است به دلیل ضربه یا دژنراسیون ایجاد شده باشد، کاربرد دارد. این آسیبها میتوانند باعث درد و کاهش دامنه حرکت مفصل شوند.
3. التهاب بورس (Bursitis)
بورسها کیسههای پر از مایع هستند که در اطراف مفاصل قرار دارند و از اصطکاک جلوگیری میکنند. التهاب بورس شانه میتواند به دلیل استفاده بیش از حد یا آسیب رخ دهد. آرتروسکوپی برای تخلیه مایع اضافی و درمان التهاب بورس مفید است.
4. سندروم اصطکاک شانه (Impingement Syndrome)
این وضعیت زمانی رخ میدهد که تاندونها یا بورسهای شانه در طول حرکت به استخوانهای اطراف فشرده شوند و باعث درد و محدودیت حرکت شوند. آرتروسکوپی میتواند برای ترمیم یا برداشتن بافتهای اضافی که موجب فشردهسازی میشوند، استفاده شود.
5. آسیب به مفصل آکرومیوکلاویکولار (AC Joint)
آسیب به مفصل آکرومیوکلاویکولار، که در شانه قرار دارد، میتواند به دلیل ضربه یا دژنراسیون رخ دهد. آرتروسکوپی میتواند برای ترمیم آسیبها یا برداشتن بافت آسیبدیده استفاده شود.
6. بیثباتی شانه (Shoulder Instability)
در مواردی که شانه به طور غیرطبیعی جابهجا شده یا در نتیجه آسیب به لیگامانها و تاندونها بیثباتی ایجاد شده باشد، آرتروسکوپی میتواند برای ترمیم و تقویت ساختارهای نگهدارنده شانه انجام شود.
7. آسیب به تاندونها یا رباطهای شانه
آسیب به تاندونها یا رباطهای شانه میتواند باعث محدودیت حرکت و درد شود. آرتروسکوپی امکان ترمیم و بازسازی تاندونها و رباطهای آسیبدیده را فراهم میکند.
بیشتر بخوانید : آرتروسکوپی لگن چیست
8. آسیبهای ورزشی
افرادی که بهویژه در ورزشهای برخوردی یا ورزشهایی که نیاز به حرکات پیچشی دارند، آسیبهای شانهای میبینند، میتوانند از آرتروسکوپی برای درمان مشکلات مربوط به تاندونها، لیگامانها و غضروف استفاده کنند.
این روش به دلیل قابلیت تشخیص و درمان آسیبهای مختلف با حداقل تهاجم و زمان نقاهت کوتاه، به یک انتخاب محبوب برای درمان مشکلات شانه تبدیل شده است.
مزایای آرتروسکوپی شانه
این جراحی به دلیل ماهیت کمتهاجمی خود، مزایای زیادی برای بیماران به همراه دارد. برخی از مهمترین مزایای این روش عبارتند از:
1. کاهش درد و ناراحتی
در این روش به دلیل استفاده از برشهای کوچک و ابزارهای دقیق، باعث ایجاد آسیب کمتری به بافتهای اطراف مفصل میشود. این امر به کاهش درد پس از عمل کمک کرده و دوران نقاهت را کوتاهتر میکند.
2. دوران نقاهت کوتاهتر
با توجه به اینکه برشهای آرتروسکوپی کوچک هستند، معمولاً خونریزی کمتری بهدنبال دارد و بهبودی سریعتر صورت میگیرد. اکثر بیماران میتوانند پس از چند روز از بیمارستان مرخص شده و به فعالیتهای روزمره خود بازگردند.
3. کمترین میزان عوارض
به دلیل اینکه در آرتروسکوپی شانه از برشهای کوچک استفاده میشود، احتمال عفونت، خونریزی و سایر عوارض جراحی به حداقل میرسد.
4. مشاهده دقیق داخل مفصل
این عمل به جراح این امکان را میدهد که بهطور دقیق داخل مفصل شانه را مشاهده کرده و تشخیص دقیقی از مشکلات موجود ارائه دهد. این قابلیت باعث میشود درمانها بهطور هدفمندتر و دقیقتر انجام شود.
5. توانایی انجام درمانهای همزمان
در آرتروسکوپی ، علاوه بر تشخیص، میتوان درمانهای لازم را همزمان با مشاهده داخل مفصل انجام داد. بهعنوان مثال، میتوان تاندونهای آسیبدیده را ترمیم یا غضروفها را درمان کرد.
6. زمان بهبودی سریعتر
چون در آرتروسکوپی بافتهای کمتری آسیب میبینند و از برشهای کوچکی استفاده میشود، بیماران معمولاً پس از جراحی دوره بهبودی کوتاهتری را تجربه میکنند و میتوانند به فعالیتهای فیزیکی و ورزشی خود زودتر بازگردند.
7. کمترین جای زخم
با توجه به اینکه در این روش برشها کوچک هستند، جای زخم بعد از عمل بهمراتب کمتر از جراحیهای باز است. این امر باعث بهبود ظاهر و افزایش رضایت بیمار از نتایج جراحی میشود.
8. کاهش نیاز به بستری طولانیمدت
آرتروسکوپی معمولاً بهعنوان یک جراحی سرپایی انجام میشود، بنابراین نیاز به بستری طولانیمدت در بیمارستان کاهش مییابد و بیمار میتواند سریعتر به خانه بازگردد.
9. کاهش احتمال آسیب به بافتهای سالم
چون در آرتروسکوپی از ابزارهای دقیق استفاده میشود، احتمال آسیب به بافتهای سالم اطراف مفصل شانه کاهش مییابد. این ویژگی به بهبود سریعتر و کاهش خطرات جراحی کمک میکند.
مراحل عمل آرتروسکوپی شانه
آرتروسکوپی شانه اغلب به شیوه نیمه نشسته و لترال (به پهلو دراز کشیده) انجام میشود که هر یک از این روشها مزایا و معایب خاص خود را دارند و هر پزشک ممکن است به یکی از این روشها تخصص داشته باشد.
این روش رایج شامل تزریق مایع به داخل شانه است تا مفصل باد شود و ساختارهای شانه از طریق آرتروسکوپ دیده شوند. سپس جراح یک سوراخ کوچک برای آرتروسکوپ ایجاد میکند و از طریق آن، مایع حفظ میشود. در نتیجه تصاویر روی صفحه نمایش نشان داده میشوند. این تصاویر علاوه بر اینکه وضعیت را نشان میدهند، به جراح کمک میکنند تا بهترین روش درمانی را انتخاب کند. همچنین بعد از اتمام آرتروسکوپی مراقبت های بعد از آرتروسکوپی شانه به بیمار گوشزد می شود.
نحوه خوابیدن بعد از آرتروسکوپی شانه
رعایت نکات زیر برای خوابیدن پس از عمل شانه آرتروسکوپی بسیار حائز اهمیت است:
- مخالف شانه ای که عمل شده، بخوابید.
- دراز بکشید و به کمر بخوابید،
- تعدادی بالش به پشت خود اضافه کنید.
- از تماس مستقیم با شانه آسیب دیده خود پرهیز کنید.
- بر روی شانه سالم خود بخوابید.
- بازوی آسیب دیده خود را در یک آویز دست (اسلینگ) نگه دارید.
عوارض آرتروسکوپی شانه
در شرایط خاص مانند جراحی برای ترمیم پارگی لابروم که اغلب برای افزایش ثبات شانه انجام میشود، بسیاری از افراد به طور کامل بهبود مییابند و شانه آنها ثابت میماند. اما برخی از افراد ممکن است پس از آرتروسکوپی همچنان با عدم ثبات شانه مواجه باشند. استفاده از آرتروسکوپی شانه برای درمان روتاتور کاف یا تاندونیت معمولاً درد را کاهش میدهد، اما ممکن است بهبودی کامل حاصل نشود.
سوالات متداول آرتروسکوپی شانه
نوع بیهوشی برای جراحی شانه، بسته به شرایط پزشکی بیمار، ممکن است عمومی یا ناحیهای باشد.
هزینه عمل آرتروسکوپی شانه متاثر از عوامل مختلفی از جمله هزینه پزشک، هزینه بیمارستان و هزینه مراقبت است. بخشی از هزینهها توسط بیمه پرداخت میشود و میتوانید اطلاعات دقیقتری از پزشک خود دریافت کنید.
بله، پس از جراحی آرتروسکوپی، ممکن است نیاز به جلسات فیزیوتراپی داشته باشید. یک متخصص فیزیوتراپی شما را معاینه کرده و برنامه تمرینی مناسب برای شما تدوین خواهد کرد.
آرتروسکوپی همواره میتواند به طور قابل توجهی در تشخیص بیماریها و مشکلات مفاصل کمک کند. معمولا، نتیجه درمان با آرتروسکوپی به نوع بیماری و مشکلات مفصل بستگی دارد. برای انجام فعالیتهای ورزشی سنگین، نیاز به بازسازی مفاصل بعد از جراحی آرتروسکوپی است. انجام فعالیتهای جسمانی سنگین پس از جراحی، نیازمند مدت زمان بیشتری برای بازیابی است تا بتوان نتیجه مطلوب از جراحی آرتروسکوپی را مشاهده کرد.
نتیجه گیری
آرتروسکوپی شانه یک روش جراحی مؤثر و کمتهاجمی است که برای درمان مشکلات مختلف شانه مانند پارگی رباطها، التهاب یا آسیبهای غضروفی استفاده میشود. این روش با استفاده از برشهای کوچک و دوربین آرتروسکوپ، امکان درمان دقیق و سریع مشکلات شانه را فراهم میآورد. از مزایای اصلی آرتروسکوپی شانه میتوان به کاهش درد، کوتاه بودن دوران نقاهت و بهبود سریعتر عملکرد مفصل اشاره کرد. با این حال، موفقیت درمان به تشخیص صحیح، مهارت جراح و رعایت مراقبتهای پس از عمل بستگی دارد. مشاوره با پزشک متخصص و پیروی از توصیههای درمانی میتواند به تسریع روند بهبودی و بازگشت به فعالیتهای روزمره کمک کند.