آرتروسکوپی زانو چیست و چه مراحلی دارد؟

آرتروسکوپی زانو در دسته روش های تشخیصی و درمانی برای مشکلات مرتبط با زانو و انواع درد های مفصلی زانو قرار دارد که امروزه توسط متخصصین ارتوپد ماهر نیز استفاده می‌شود و تاکنون نتایج درمانی فوق العاده ای را در زمینه ارتوپدی رقم زده است. این روش نسبت به جراحی باز کاملا کم تهاجم بوده و مدت زمان کمتری طول می‌کشد. در این مقاله به طور کامل به توضیح این تکنیک خواهیم پرداخت.

آرتروسکوپی زانو چیست؟

آرتروسکوپی زانو ( Knee arthroscopy ) یک روش جراحی کم‌تهاجمی است که برای بررسی و درمان مشکلات داخل مفصل زانو استفاده می‌شود. در این روش، جراح یک دوربین کوچک به نام آرتروسکوپ را از طریق برش‌های کوچک به داخل مفصل زانو وارد می‌کند. این دوربین تصاویری از وضعیت داخل زانو به جراح منتقل می‌کند که امکان مشاهده و تشخیص دقیق آسیب‌ها و مشکلات مفصلی را فراهم می‌آورد.

این روش به‌ویژه برای درمان آسیب‌های غضروف، مینیسک، رباط‌ها یا التهاب‌های مفصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دلیل برش‌های کوچک و به حداقل رساندن آسیب به بافت‌های اطراف، دوران نقاهت کوتاه‌تری نسبت به جراحی‌های باز دارد و معمولاً پس از عمل بیمار قادر به بازگشت سریع‌تری به فعالیت‌های روزمره خواهد بود.

هنگام انجام این جراحی، جراح زانو می‌تواند تصاویری واضح از داخل زانو را با استفاده از دوربین آرتروسکوپ مشاهده کند. این روش به پزشک امکان می‌دهد تا مشکلات مختلف زانو را تشخیص داده و در صورت لزوم، درمان کند. 

چه زمانی باید آرتروسکوپی زانو انجام داد؟

نیاز به انجام آرتروسکوپی در زانو بستگی به نوع و شدت مشکل زانویی شما دارد. در برخی موارد، این عمل به عنوان روش تشخیصی استفاده می‌شود تا پزشک بتواند علت دقیق مشکل زانو را تشخیص داده و برنامه درمانی مناسب را برای فرد مورد استفاده قرار دهد. مشکلات زانویی که می‌تواند نیاز به آرتروسکوپی داشته باشد عبارتند از:

•  شکستگی‌های کوچک در غضروف زانو یا لیگامان‌ها
•  آسیب‌های ورزشی مانند کشیدگی و پارگی عضلات صلیبی زانو
•  التهابات مفصلی مزمن مانند آرتریت روماتوئید
• برخی از تومورهای خوش ‌خیم زانو

آمادگی های قبل از  آرتروسکوپی زانو

قبل از این عمل، بهترین دکتر ارتوپدی توصیه ‌های خاصی را برای آمادگی قبل از عمل جراحی خواهد داد که لازم است آن ها را بشناسید.

• باید به پزشک خود درباره تاریخچه پزشکی، داروهای مصرفی، حساسیت‌ها و همچنین هرگونه مشکل سابقی که ممکن است تاثیری بر عمل داشته باشد، اطلاع دهید. 
•  آزمایش‌ های خون، آزمایش‌ های تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا MRI، و سایر آزمایشات تشخیصی دیگر را داشته باشد تا وضعیت زانوی شما بررسی شود. در صورتی که شما داروهای خاصی مصرف می‌کنید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین، باید قبل از مصرف هرگونه مکمل یا مکمل غذایی به پزشک خود اطلاع دهید. 
• قبل از عمل جراحی، معده خالی باشد. این به معنای خوردن غذا و مایعاتی در مدت زمان مشخص قبل از عمل نیست. باید دستورات پزشک را جدی بگیرید و طبق آن عمل کنید. 
• اگر شما بیماری ‌های مزمن مانند دیابت، فشار خون بالا یا بیماری‌ های قلبی دارید، باید این مسائل را با پزشک خود مطرح کنید. او ممکن است نیاز به تنظیم داروها یا برنامه خاصی برای مدیریت این بیماری‌ها قبل و بعد از عمل داشته باشد. 
• اطمینان حاصل کنید که شرایط خانه شما برای بازگشت به خانه پس از عمل آماده است. 

بیشتر بخوانید : تعویض مفصل زانو

نحوه عمل جراحی آرتروسکوپی زانو

عمل جراحی آرتروسکوپی زانو با استفاده از دستگاهی به نام آرتروسکوپ، انجام می‌شود. در این روش، پزشک از چند سوراخ کوچک در نزدیکی زانو استفاده می‌کند تا دستگاه را وارد مفصل زانو کند. آرتروسکوپ دارای دوربین و ابزارهای کوچکی است که به پزشک امکان مشاهده داخل مفصل و انجام ترمیم ‌ها و درمان‌ های مورد نیاز را می‌دهد. 

در فرایند عمل بعد از بیهوشی و یا بی حسی موضعی، جراح چند سوراخ در ناحیه های مشخص شده  برای ورود دوربین و ابزار جراحی ایجاد کرده و سپس دستگاه را وارد زانو می‌کند. بعد از درمان و خروج آرتروسکوپ ناحیه عمل شده بخیه زده می‌شود و بیمار به ریکاوری انتقال داده می‌شود و مراقبت های بعد آرتروسکوپی زانو به بیمار گفته می شود. نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که این دستورالعمل های مراقبتی بعد عمل برای جلوگیری از ایجاد عوارض آرتروسکوپی زانو بسیار ضروری است.

در طی آرتروسکوپی زانو چه اتفاقی می افتد؟

در طی آرتروسکوپی زانو، چند مرحله مهم انجام می‌شود. البته، دقیقاً چه اتفاقی در هر مرحله صورت می‌گیرد، بستگی به نوع مشکل زانویی شما و تصمیمات پزشکان دارد. 

• آماده سازی: قبل از شروع عمل، شما در موقعیت مناسبی قرار می‌گیرید و به آرامی به بیهوشی موضعی یا کلی تزریق میشود. منطقه زانو نیز به طور دقیق ضدعفونی می‌شود.
• ورود آرتروسکوپ: پزشک از طریق یک یا چند سوراخ کوچک در نزدیکی زانو، آرتروسکوپ را وارد مفصل زانو می‌کند. آرتروسکوپ دارای دوربین و نور است که امکان مشاهده دقیق داخل مفصل را به پزشک می‌دهد.
• بررسی و تشخیص: با استفاده از آرتروسکوپ، پزشک می‌تواند داخل مفصل زانو را بررسی کرده و مشکلات و آسیب‌ های موجود را تشخیص دهد. این شامل بررسی غضروف، لیگامان‌ها، بافت‌ های نرم و سایر اجزای زانو است.
• ترمیم و درمان: در صورتی که پزشک خرابی یا آسیبی را تشخیص دهد، اقدام به ترمیم یا درمان آن می‌کند. این ممکن است شامل ترمیم غضروف، بازسازی لیگامان‌ها، حذف توده‌های بدخیم و یا دیگر روش‌های درمانی مورد نیاز باشد.
• پایان عمل: پس از ترمیم و درمان مشکلات موجود، آرتروسکوپ از مفصل زانو خارج می‌شود و سوراخ‌ های کوچک بسته می‌شوند. معمولاً برای اطمینان از عدم خونریزی بیش از حد، بر روی منطقه عمل فشار قرار می‌گیرد و بانداژ می‌شود.

سوالات متداول آرتروسکوپی زانو

نتیجه گیری

آرتروسکوپی زانو یک روش جراحی پیشرفته و امن است که به طور مؤثر مشکلات داخل مفصل زانو را تشخیص و درمان می‌کند. این روش با مزایای قابل توجهی مانند دوران نقاهت کوتاه، حداقل درد و خطر عوارض کمتر نسبت به جراحی‌های باز، به یکی از انتخاب‌های اصلی برای درمان آسیب‌های زانو تبدیل شده است. با این حال، موفقیت این جراحی به تشخیص دقیق، مهارت جراح و مراقبت‌های پس از عمل بستگی دارد. بنابراین، مشاوره با پزشک متخصص و رعایت دستورالعمل‌های پس از عمل می‌تواند به بهبود سریع‌تر و بازگشت به فعالیت‌های روزمره کمک کند.