آرتروسکوپی لگن یک روش جراحی پیشرفته است که در برخی موارد برای تشخیص و درمان مشکلات مرتبط با مفاصل لگن استفاده می‌شود. این روش به پزشکان امکان می‌دهد تا با استفاده از یک دوربین کوچک و ابزارهای جراحی، به صورت مستقیم درون مفصل لگن را مشاهده کنند و عملکرد مفصل را ارزیابی و مشکلات را برطرف کنند. در این مقاله به بررسی فنون آرتروسکوپی لگن، نحوه انجام این روش جراحی و فواید آن خواهیم پرداخت.
آرتروسکوپی لگن چیست؟
آرتروسکوپی لگن (Hip arthroscopy) یک روش کم تهاجمی است که از دستگاهی به نام آرتروسکوپ جهت تشخیص و درمان برخی بیماری‌های لگن استفاده می‌شود. آرتروسکوپ لوله‌ای بلند و انعطاف پذیر است که سر آن به یک دوربین متصل شده است. تصاویر این دوربین از طریق مانیتوری که روبروی جراح قرار گرفته است قابل مشاهده است.
بیشتر بخوانید : متخصص ارتوپدی در سعادت آباد میدان کاج
کاندید مناسب جراحی آرتروسکوپی
این روش جراحی معمولاُ به بیماران جوانی که مبتلا به درد لگن هستند اما نیازی به تعویض مفصل ران ندارند، توصیه می‌شود. عامل ایجاد درد در این افراد معمولاُ آسیب‌های ورزشی به مفصل ران، آسیب‌های ناشی از شکستگی و یا ناهنجاری‌های دیگر است. آرتروسکوپی در این افراد برای ترمیم آسیب وارد شده در بافت نرم لگن و یا ترمیم استخوان لگن انجام می‌شود.
این روش جراحی برای افرادی که مبتلا به آرتروز لگن هستند، گزینه‌‌ی مناسبی نیست و توصیه نمی‌شود.
مشکلاتی که با آرتروسکوپی لگن قابل درمان هستند:
- ترمیم و درمان پارگی حلقه غضروف که حفره‌ی لگن را احاطه کرده است.
- ترمیم لق شدن غضروف در مفصل لگن پس از آسیب
- درمان خارهای استخوانی (استئوفیت)
- درمان سینوویت یا التهاب پوشش مفصل لگن
این مشکلات با گذشت زمان ممکن است منجر به آرتریت لگن شود در نتیجه آرتروسکوپی لگن می‌تواند تعویض مفصل ران را به تاخیر بیندازد.
آمادگی‌های پیش از آرتروسکوپی لگن
ابتدا سوابق پزشکی بیمار بررسی می‌شود. معاینات فیزیکی در کنار تصاویر رادیولوژی و یا سی‌تی اسکن جهت ارزیابی‌های دقیق‌تر توصیه می‌شود.
در صورتی که داروی خاصی مصرف می‌نمائید و یا مبتلا به بیماری‌های مزمن هستید به پزشک خود اطلاع دهید.
مراحل انجام آرتروسکوپی
- آرتروسکوپی ممکن است با بیهوشی عمومی و یا بی‌حسی موضعی انجام شود. پس از ارزیابی‌های اولیه از وضعیت سلامت شما بهترین روش انتخاب می‌شود.
- پیش از شروع جراحی، پای بیمار به یک دستگاه خاص متصل می‌شود. این دستگاه می‌تواند کشش‌های لازم را جهت ایجاد زاویه‌ی مناسب در پا و لگن ایجاد نماید تا آرتروسکوپی با دقت بیشتری انجام شود.
- سپس محل قرار گرفتن استخوان، عصب‌ها و رگ‌های خونی روی پوست علامت گذاری می‌شود و محل برش‌ها مشخص می‌شود.
- در مرحله‌ی بعد چند برش کوچک روی پوست ایجاد می‌شود تا آرتروسکوپ و ابزار جراحی از طریق آن وارد شود. پیش از وارد کردن آرتروسکوپ، یک سوزن به سمت مفصل ران هدایت می‌شود و مایعی را به مفصل تزریق می‌نماید تا با ایجاد فشار، مفصل برای جراحی باز باشد و دسترسی جراح به آن ساده‌تر باشد.
- از مسیری که سوزن وارد شده است از یک سیم راهنما و سپس یک لوله جهت وارد شدن آرتروسکوپ استفاده می‌شود. با این روش میزان آسیب به بافت در حداقل ممکن قرار خواهد گرفت.
- با ورود آرتروسکوپ به داخل لگن، جراح می‌تواند تصاویری از مفاصل و بافت‌های ناحیه را مشاهده نماید و هرگونه مشکل را شناسایی کند.
- پس از شناسایی مشکل، ابزارهای جراحی از طریق سایر برش‌ها وارد می‌شود.
- در انتها پس از اینکه درمان‌های لازم انجام شد، ابزار جراحی و آرتروسکوپ خارج می‌شوند. برش‌ها بخیه و پانسمان می‌شوند.
پس از پایان جراحی بیمار به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود. چند ساعت پس از جراحی می‌تواند با کمک یک همراه به منزل بازگردد.
مراقبت‌های پس از آرتروسکوپی
- زمان خروج از بیمارستان به شما یک جفت عصا داده می‌شود تا از وارد شدن فشار بیش از حد به لگن خودداری شود.
- پس از ترخیص در برخی موارد ممکن است به شما توصیه شود تحت درمان فیزیوتراپی قرار داشته باشید تا تحرک و قدرت لگن پس از جراحی آرتروسکوپی را به تدریج بازیابی نمائيد.
- جهت کاهش درد می‌توانید از داروهای مسکن استفاده نمائید. در صورتی که میزان درد شدید شد و یا داروهای مسکن قادر با التیام شدت درد نبود باید با پزشک خود تماس بگیرید.
- با توجه به میزان پیشرفت شما در تمرینات ورزشی و کششی که فیزیوتراپ آموزش داده است، می‌توانید به تدریج استفاده از عصا را متوقف نمائید. کنار گذاشتن عصا و انداختن وزن کامل بدن روی لگن تنها با اجازه‌ی پزشک انجام پذیر خواهد بود.
- به اکثر بیماران توصیه می‌شود تمرینات فیزیوتراپی را برای حداقل 6 هفته ادامه دهند.
- پس از معاینات اولیه و با توجه به نتایج درمان، پزشک به شما اعلام می‌کند که تا چه زمانی باید استراحت داشته باشید. در اغلب موارد پس از 3 الی 6 ماه میزان درد کاهش می‌یابد.
- پس از جراحی ممکن است حرکت مایع را در مفصل خود حس کنید، این مورد طبیعی بوده و مایع پس از مدتی توسط بدن جذب می‌شود.
خطرات آرتروسکوپی
با اینکه آرتروسکوپی یک روش جراحی کم تهاجم است و عوارض آن نسب به جراحی‌هایی که با برش‌های بزرگ همراه است بسیار کمتر است با این حال مانند تمام مداخلات پزشکی ممکن است با خطراتی همراه باشد که برخی از آنها عبارتند از:
- احتمال آسیب به اعصاب، عضلات و رگ‌ها خونی
- خطر ایجاد عفونت